کمبود آهن؛ از مشکلات اساسی بعد از جراحی اسلیو معده
بسیاری از افراد برای اینکه بتوانند وزن خود را کاهش دهند تصمیم به عمل جراحی میگیرند. یک از عملهای جراحی برای کاهش وزن، جراحی اسلیو معده است که در آن پزشک جراح حجم معده فرد را کاهش میدهد. طی این عمل جراحی، پزشک جراح حدود 80 درصد از حجم معده را برمیدارد و معده را به شکل یک لوله شبیه به موز تبدیل میکند. پس از انجام این عمل جراحی، فرد ممکن است با عارضه آنمی فقر آهن مواجه شود. در واقع این عارضه در عمل اسلیو معده رایج است؛ از همین رو باید با انجام مراقبتهای بعد عمل این عارضه را رفع کرد. با ما همراه باشید تا در این مطلب به بررسی کمبود آهن بعد از جراحی اسلیو معده و روشهای رفع این عارضه بپردازیم.
چرا بدن پس از جراحی اسلیو معده دچار کمبود آهن میشود؟
تمام افرادی که عملهای کاهش وزن را انجام میدهند در معرض خطر فقر آهن قرار دارند. این عارضه با نام کمبود آهن بعد از جراحی (IDA) شناخته میشود. باید بدانید که مواد معدنی غذاهایی که وارد معده میشوند از طریق بخش ابتدایی روده کوچک یا همان اثنیعشر جذب میشوند. با جراحی اسلیو، معده اجازه ورود مواد غذایی به روده کوچک را نمیدهد؛ در نتیجه بدن توانایی جذب آهن از مواد غذایی را نخواهد داشت. بهعلاوه مواد غذایی که آهن زیادی دارند، بهدرستی هضم نمیشوند؛ از همین رو مواد معدنی لازم برای سلامت بدن تامین نخواهد شد.
به طور کلی عوامل متعددی مانند عمل جراحی کاهش وزن، سن و جنسیت در بروز عارضه آنمی فقر آهن موثر هستند. به عنوان مثال خانمهایی که در دوره قاعدگی خود هستند، بیشتر از آقایان در معرض خطر ابتلا به آنمی فقر آهن قرار دارند. در مجموع احتمال ابتلا به آنمی فقر آهن پس از عمل بایپس معده، بین 18 تا 54 درصد است. اما احتمال ابتلا به کمبود آهن بعد از جراحی اسلیو معده بیش از 54 درصد خواهد بود. باید بدانید که میزان احتمال ابتلا به این عارضه تا پایان عمر کاهش پیدا نمیکند. از همین رو لازم است که به کمک پزشک خود میزان تغذیه خود را کنترل کنید تا سلامت بدن شما حفظ شود.
علائم کمبود آهن بعد از عمل اسلیو معده
بزرگترین مشکل افرادی که عمل جراحی اسلیو معده را انجام میدهند، کمبود آهن است. باید بدانید که این عارضه بهسختی تشخیص داده میشود؛ از همین رو درمان آن دشوار خواهد بود. در صورت درمان نشدن این عارضه، بیمار با مشکلات بیشتری مانند آنمی یا همان کمخونی مواجه میشود و سلامتی در معرض خطرات جدی قرار میگیرد. بنابراین لازم است با بررسی علائم این عارضه در بدن، هر چه سریعتر آن را شناسایی و درمان کرد.
از جمله مهمترین علائم کمبود آهن بعد از جراحی اسلیو معده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سردرد و سرگیجه
- شنیدن ضربان قلب در گوش
- زردی و رنگپریدگی پوست
- هوسهای عجیبوغریب
- ضعف بدنی
- خستگی بیش از حد
- ریزش مو
- ضربان تند قلب
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
برخی از بیماران مبتلا به کمبود آهن علائم مشخصی ندارند؛ از همین رو ممکن است که کمبود آهن در بدن آنها شدت زیادی نداشته باشد. در هر صورت با ارزیابی میزان نیازهای غذایی بدن میتوان تشخیص داد که آیا بدن با کمبود آهن مواجه است یا خیر. اگر میزان کمبود آهن در بدن زیاد باشد، فرد حتما باید از مکمل استفاده کند. البته باید بدانید که در بیشتر موارد، افرادی که جراحیهای کاهش وزن انجام میدهند به مکملهای غذایی نیاز خواهند داشت.
تشخیص آنمی ناشی از فقر آهن پس از عمل اسلیو معده
برای تشخیص کمبود آهن بعد از جراحی اسلیو معده، پزشک ابتدا به بررسی علائم این عارضه در بدن فرد بیمار میپردازد. سپس از بیمار آزمایش خون میگیرد تا بتواند میزان آهن موجود در خون بیمار را بررسی کند. در مراحل اولیه ابتلا به این عارضه، بدن از آهن ذخیره شده در قبل از عمل جراحی استفاده خواهد کرد. در آزمایش خون، سطح پروتئین فریتین میتواند میزان کمبود آهن را نشان دهد.
فریتین در واقع پروتئینی است که آهن بدن در آن ذخیره میشود؛ بنابراین اگر سطح فریتین در خون پایین باشد، به این معنی است که آهن بدن نیز سطح پایینی دارد. در صورتی که سطح آهن خون بیش از حد پایین باشد، احتمال ابتلای بیمار به آنمی نیز وجود دارد. البته پزشک متخصص باید تشخیص دهد که آنمی در اثر فقر آهن ناشی از جراحی اسلیو معده بروز پیدا کرده است یا عوامل دیگر در این امر موثر بودهاند.
روشهای رفع کمبود آهن بعد از عمل اسلیو معده
افرادی که به عارضه کمبود آهن بعد از جراحی اسلیو دچار میشوند، حتما باید از برخی مکملها برای تامین آهن بدن خود استفاده کنند. برخی از این مکملها شامل انواع کلرید آهن مانند گلوکنات آهن، آهن سولفات و آهن فومارات میشوند. باید اشاره کرد که آهن فومارات بهترین مکمل آهن به شمار میرود؛ چرا که نسبت به سایر مکملها قیمت پایینتری دارد.
مکملهای آهن میتوانند باعث مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و یبوست شوند. از همین رو بیمار حتما باید طبق دستور پزشک چنین مکملهایی را مصرف کند. به عبارتی دیگر باید دوز مشخصی از مکملها مصرف شوند تا بیمار با مشکلات گوارشی کمتری روبهرو شود. حتی این امکان وجود دارد که پزشک داروهایی برای رفع مشکلات گوارشی نیز تجویز کند. باید بدانید که مکملها برای برخی از افراد کافی نیست و لازم است که آهن مورد نیاز بدن از طریق تزریق تامین شود. گاهی نیز پزشک مجبور میشود تا یک جراحی دیگر برای افزایش سطح آهن بدن فرد انجام دهد.
با مراقبتهای لازم مشکل کمبود آهن بعد از جراحی معده را برطرف کنید
افرادی که عمل اسلیو معده را انجام میدهند، ممکن است با عوارض متفاوتی مواجه شوند. یک از رایجترین این عوارض، کمبود آهن است که در صورت پیشرفت میتواند به آنمی یا همان کمخونی منجر شود. با انجام آزمایش خون قبل از جراحی میتوان احتمال بروز این عارضه را تشخیص داد. به طور کلی برای رفع این عارضه، بیمار باید مکملهای آهن مصرف کند تا کمبود آهن بدن او جبران شود. گاهی ممکن است که بیمار با مصرف مکمل، با مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع روبهرو شود؛ از همین رو حتما باید زیر نظر پزشک آنها را مصرف کند.